Terapia schematu
Psychoterapia nieustannie się rozwija, aby coraz skuteczniej pomagać w zmaganiu się z trudnymi i powracającymi problemami. Terapia schematu nie zatrzymuje się na samych objawach – takich jak depresja, lęk, ataki paniki, zaburzenia odżywiania, bezsenność czy trudności w relacjach. Jej celem jest dotarcie głębiej – do utrwalonych wzorców i przekonań, które kształtowały się przez całe życie i wciąż wpływają na emocje, zachowania i wybory.
Większość osób rozpoczynających terapię przychodzi właśnie z takim bagażem schematów, które mogą ujawniać się w relacjach, pracy, w obrazie siebie czy w sposobie przeżywania. Praca nad nimi pozwala stopniowo przełamywać ograniczające wzorce i wprowadzać trwałe zmiany, obejmujące wiele obszarów życia jednocześnie.
To miejsce stworzyłam po to, aby zebrać najważniejsze informacje o terapii schematu – podejściu opracowanym przez Jeffreya Younga – i pokazać, jak może ono wspierać zarówno w procesie leczenia, jak i w świadomym rozwoju osobistym.
Na co dzień pracuję indywidualnie z pacjentami, wykorzystując właśnie narzędzia terapii schematu – w atmosferze bezpieczeństwa, zrozumienia i aktywnej współpracy.
Wrażliwość w przebraniu czyli tryb Poszukiwacza Uwagi
Rzadko się o nich mówi, a potrafią naprawdę namieszać w gabinecie. Mogą wyglądać jak Wrażliwe Dziecko, ale to tylko pozory. Mowa o tzw. pseudo-wrażliwych trybach. Na pierwszy rzut oka osoba wydaje się pełna emocji – narzeka, skarży się, pokazuje cierpienie. […]
Sprawdź, czy masz w sobie tryb Wewnętrznego Gaslightera
Gaslighting to forma manipulacji, w której ktoś podważa nasze odczucia, myśli i spostrzeżenia, sprawiając, że zaczynamy wątpić w siebie. Zwykle kojarzymy go z relacjami z innymi ludźmi – w pracy czy życiu osobistym. Warto jednak pamiętać, że ten mechanizm może […]
Schemat uprawnień i 3 sposoby radzenia sobie z nim
Czy zdarza Ci się: czuć, że zasady, które obowiązują innych, Ciebie nie dotyczą? mieć trudność z braniem pod uwagę uczuć i potrzeb innych ludzi? narzucać swoje zdanie, bo w głębi czujesz, że „wiesz lepiej”? Jeśli tak, to może oznaczać, że […]
Tryb Bezradnego Poddanego – kiedy tkwimy w roli „Ofiary”
Każdy z nas miewa momenty, w których czuje się bezradny, smutny czy nieszczęśliwy. Jednak u niektórych osób pojawia się szczególny sposób przeżywania – tryb Bezradnego Poddanego (czasem nazywany trybem Ofiary, Samoużalania lub „Biednego Ja” – wg Davida Edwardsa). W tym […]
3 oblicza porzucania swoich potrzeb wg terapii schematów
Kiedy boimy się konfliktu lub odrzucenia, łatwo wpadamy w tryby ulegania/poddporządkowania. Oto najczęstsze wg terapii schematów: Uległy Poddany – spełniam cudze potrzeby, ignoruję swoje; uspokajam, zadowalam, szukam zapewnień. Z czasem narasta poczucie wykorzystania i uraza. Samopoświęcający się / Ratownik – […]
schemat niewystarczającej samokontroli i 3 sposoby radzenia sobie z nim
Schemat niewystarczającej samokontroli to wzorzec, w którym krótkoterminowa przyjemność wygrywa z cierpliwością i konsekwencją. Sprawdź, czy zdarza Ci się: odkładać wszystko na później, nawet jeśli wiesz, że będziesz tego żałować? szybko się zniechęcać przy nudnych lub trudnych zadaniach? działać impulsywnie, […]
Schemat porzucenia i 3 sposoby radzenia sobie z nim
Czy zdarza Ci się: czuć ogromny lęk, że ktoś bliski Cię opuści? martwić się, że miłość nagle zniknie? reagować paniką, kiedy w relacji pojawia się dystans? Jeśli tak, to może świadczyć o tym, że działa u Ciebie schemat porzucenia/niestabilności więzi. […]
3 sposoby radzenia sobie ze schematami
Każdy z nas ma swoje schematy – głęboko zakorzenione wzorce myślenia i odczuwania. To one sprawiają, że w podobnych sytuacjach reagujemy w powtarzalny sposób. Terapia schematów pokazuje, że zwykle stosujemy trzy główne strategie radzenia sobie: 1️⃣ Podporządkowanie – działamy tak, […]
3 wskazówki, jak wzmocnić tryb Zdrowego Dorosłego
Wiele osób myśli, że w gabinecie skupiamy się tylko na tym negatywnym, a niewielu wie, że w terapii schematu chcemy, m.in. wzmocnić tryb Zdrowego Dorosłego. Jaki jest? Ten tryb: elastycznie i adekwatnie zaspokaja potrzeby Wrażliwego Dziecka; umiejętnie opiekuje się i […]
Nadkompensator Pollyanna, czyli Unieważniający Optymista w akcji
Czy spotkaliście u innych, albo sami stosujecie strategię, aby wszystko zawsze widzieć przez różowe okulary? Zdradzę Wam, że taką postawą charakteryzuje się jeden z „nowych” trybów radzenia sobie, który w wolnym tłumaczeniu brzmi „Nadkompensator Pollyanna” (ang. Pollyanna Over-compensator). Co prawda […]
Odklejony Obrońca – nowy tryb w panteonie Odłączonych Obrońców
W ostatnich latach duże zainteresowanie koncepcją trybów w terapii schematu sprawiło, że badacze dopisywali do listy stworzonej przez Jeffreya Younga, składającej się z dziesięciu trybów, nowe pozycje. Do tej pory zaproponowano dwadzieścia dwa nowe tryby, przy czym uważa się, że […]
Schematy negatywne kontra pozytywne: niestabilność więzi versus stabilne przywiązanie
Czy dopada Cię często przekonanie, że bliskie osoby prędzej, czy później, odejdą (wyjadą, porzucą, umrą) i/lub przestaną się tobą interesować? Może to świadczyć, że przez historię twojego życia i relacji wykształcił się w Tobie wczesny nieprzystosowawczy schemat: 😢OPUSZCZENIE/NIESTABILNOŚĆ WIĘZI, który […]
