Czy zdarza Ci się:

• czuć, że zasady, które obowiązują innych, Ciebie nie dotyczą?
• mieć trudność z braniem pod uwagę uczuć i potrzeb innych ludzi?
• narzucać swoje zdanie, bo w głębi czujesz, że „wiesz lepiej”?

Jeśli tak, to może oznaczać, że działa u Ciebie schemat uprzywilejowania (wielkościowości, roszczeniowości).

Skąd się bierze?

Najczęściej z dzieciństwa, w którym brakowało zdrowych granic i bezpiecznej więzi. Dziecko mogło być z jednej strony zaniedbane emocjonalnie, a z drugiej rozpieszczane prezentami czy pozwalaniem „na wszystko”. Powstaje przekonanie: „jestem wyjątkowy, inni się nie liczą”.

Osoby z tym schematem często:

💔 są egocentryczne i rywalizacyjne,
💔 dewaluują innych, narzucają swoje zdanie,
💔 unikają wrażliwości i empatii,
💔 mimo pozornej pewności siebie – często pozostają samotni.

3 niezdrowe sposoby radzenia sobie ze schematem

Jak (niefunkcjonalnie) radzimy sobie z tym schematem?
1️⃣ Podporządkowanie (schematowi)

Przechwalam się osiągnięciami, rywalizuję, kontroluję innych albo wykorzystuję relacje dla własnych korzyści.

2️⃣ Unikanie

Trzymam się z dala od osób o wyższym statusie – chyba że mogę „podpiąć się” pod ich prestiż.

3️⃣ Nadkompensacja

Idę w drugą stronę – nadmiernie skupiam się na potrzebach innych i przyjmuję „zbyt pokorną” postawę.

Zauważenie, w którą stronę najczęściej uciekasz, to pierwszy krok do równych, partnerskich relacji – bez rywalizacji, unikania czy fałszywej pokory.

Cel terapii to:

• rozwijanie empatii i wzajemności w relacjach,
• uczenie się, że inni są równie wartościowi,
• komunikowanie się asertywnie, a nie agresywnie,
• budowanie prawdziwej bliskości zamiast samotności.

To proces, w którym Zdrowy Dorosły mówi: „Twoje potrzeby są ważne – ale potrzeby innych też się liczą. Razem możemy znaleźć równowagę.”
Widzisz u siebie ten schemat, albo u kogoś kogo znasz?

📚 na podstawie: Behary & Dieckmann (2011), Young, Klosko & Weishaar (2019)

____
👩‍🏫👨‍🏫Jeśli jesteś terapeutą/ką i sądzisz, że taka pomoc gabinetowa, jak „W teatrze życia” przydałaby Ci się w twojej pracy, obserwuj Psychonomię i zapisz się na newsletter, gdzie będę publikować postępy z pracy i ogłoszę sprzedaż gotowych materiałów.