Według jednego z najwybitniejszych psychologów i praktyków ds. rozwoju osobistego Willa Schutza, największą przeszkodzą ludzkiej kreatywności jest strach oraz poczucie konfliktu. Poniżej znajduje się lista najczęstszych przejawów lęku, które hamują rozkwit kreatywnych pomysłów. Sprawdź co ogranicza twoją twórczość, a następnie pozbądź się zahamowań w kreatywnym myśleniu i działaniu.

Obawa, że nie jest się wystarczająco twórczym

Według Schutza nasze wewnętrzne obawy, że nie jesteśmy wystarczająco twórczy, są główną blokadą naszej kreatywności i przeszkodą w produktywnym działaniu. Niektórzy ludzie po prostu wątpią w swoją kreatywność, gdy inni nawet pod presją są w stanie generować niezliczoną liczbę twórczych pomysłów. Z drugiej strony, gdy jesteśmy przepełnieni lękiem związanym z niewiarą w naszą kreatywność, naturalnie blokujemy swój potencjał. Najłatwiejszym sposobem na uwolnienie potencjału jest pozbycie się strachu i pozwolenie sobie na przepływ nawet najbardziej twórczych pomysłów, nawet jeśli na pierwszy rzut oka wydają się nierealnie i irracjonalne.

Strach przed brakiem wystarczającej racjonalności

Aby z łatwością podzielić się naszymi pomysłami z innymi, jesteśmy przekonani, że muszą one być mocno osadzone w rzeczywistości i powinny zostać zaprezentowane w logiczny i spójny sposób. Czasami jednak lepiej dla procesu twórczego, gdy nie martwimy się o odpowiednią ilość racjonalności w naszych pomysłach. Dobrze zadbać o to w późniejszym etapie, gdy nasz pomysł ma szansę na realizację, ale na początku lepiej pozwolić sobie na swobodne generowanie różnych twórczych idei.

Strach przed upokorzeniem i wstydem

Lęk przed upokorzeniem można uznać za hamujący kreatywność w równym stopniu co obawa przed byciem niewystarczająco twórczym. Nie da się zaprzeczyć, że nasze pomysły zostaną pogrzebane już w fazie tworzenia, gdy ciągle będziemy się obawiać tego co pomyślą, czy powiedzą na ich temat inni. Przyjdzie jeszcze czas na przemyślenia związane z odbiorem naszych pomysłów przez innych, ale nie powinno to mieć miejsca na początku procesu twórczego, gdyż lęk przed zdyskredytowaniem uśmierci nawet najlepsze pomysły i innowacje.

Obawa przed zignorowaniem i niedocenieniem

Każdy z nas obawia się, że nasze pomysły mogą zostać niezauważone. Niektórzy są pod silną presją głosów z otoczenia, że „nie są nawet godni wygłaszać swoich pomysłów” i obawiają się samej chwili, gdy będą mogli podzielić się swoimi propozycjami. Jak twierdzi Schutz jest to tak duża przeszkoda w kreatywności, że nawet najbardziej płodne umysły wstydzą się przedstawić swoje pomysły na forum w obawie przed niedocenieniem.

Co powiedzą o mnie inni?

Szczególnie w świecie biznesu okazywanie swoich słabości i lęków jest źle odbierane. Każdy walczy o to, aby być docenionym i odpowiednio odbieranym przez innych. Zamartwianie się o to, jak zostaniemy ocenieni przez pryzmat wygłaszanych pomysłów oraz jak będziemy przez to traktowani przez naszych współpracowników jest dużą blokadą przed ujawnianiem naszej kreatywności.

Strach przed ostracyzmem

Czasami gorsze od zignorowania jest całkowite storpedowanie naszego pomysłu. Nasza kreatywność nie będzie mogła się rozwijać, gdy będziemy się martwili o pozytywnie przyjęcia naszych pomysłów przez inne osoby i obawiali krytycznych uwag. Te lęki się wzmacniają, jeśli nasze propozycje wychodzą poza schemat i bezpieczne obszary, które uważane są za praktyczne i możliwe do osiągnięcia. Paradoksalnie właśnie poprzez przekraczanie granic rodzą się najbardziej kreatywne idee.

Lęk przed porażką

Wszyscy wiemy, że każdy pomysł niesie pewne ryzyko niepowodzenia, ale niestety nie powoduje to wzrostu naszego wewnętrznego komfortu i motywacji do działania. Na domiar złego tylko nieliczne, innowacyjne organizacje tolerują porażki jako niezbędną część procesu kreatywnego. Większość przedsiębiorstw nie uznaje niepowodzeń, co rzutuje na kreatywność pracowników, trzymających się przez to utartych ścieżek i pomysłów.

Obawa przed brakiem odpowiednich nagród

Udowodniono, że ludzie pracują wydajniej, gdy wiedzą, że zostaną odpowiednio wynagrodzeni. Starają się bardziej, wkładają w pracę więcej czasu i zaangażowania, a nawet są w stanie odłożyć na bok towarzyszące obawy, gdy mają w zasięgu wzroku odpowiednią nagrodę. Zależność jest również odwrotna, bowiem gdy nie mamy pewności co do otrzymania nagrody, nasza motywacja do działania i tym samym kreatywność spada.

A Ty, który z lęków, zidentyfikowanych przez Schutza uważasz za największego zabójcę swojej kreatywności? Aby rozprawić się z towarzyszącymi nam lękami najlepiej poświęcić chwilę czasu i zrobić listę własnych obaw. Dzięki temu po ich zidentyfikowaniu będziemy w stanie pokonać je i usunąć przeszkody, które blokują naszą kreatywność.

Przypisy:

Na podstawie: Business Consultants, inc., 2013, Letting Go of Fear to Help the Creative Process.